Không Có Chỗ Cho 1 Cân 5 Trong Đội Ngũ Phát Triển Trò Chơi: Cạm Bẫy Tâm Lý Anh Hùng (Và Cách Chống Lại Nó)

Trong 2 bài viết đầu năm nay (1, 2), tôi đã chia sẻ về cốt lõi của những mục tiêu của Riot, cách chúng tôi làm việc và sự kỳ diệu của việc hợp tác. Tuy nhiên trong bài viết này, tôi muốn gác lại công việc thường ngày để nói về sự cân bằng giữa công việc/cuộc sống, giá trị của việc chơi game và cách ngành công nghiệp game thoát khỏi tâm lý anh hùng: 'làm việc' 24/7.

Trọng tâm về việc không làm việc lại khá liên quan tới tôi của hiện tại, vì tôi vừa mới kết thúc 12 tuần nghỉ phép nuôi con xong.

Trên Cả Công Việc

03/09/2022, ngày mà Arcane nhận được Giải Thưởng Emmy cho Chương Trình Hoạt Hình Xuất Sắc là một trong những khoảnh khắc đáng tự hào nhất trong cuộc đời (làm nghề) của tôi. Nhưng bạn có nhận ra có gì bất thường về bức ảnh ngày hôm đó không?

CEO của công ty không có mặt ở đó. Và tôi không hề hối tiếc lấy một giây. Tôi không đọc Slack hay email chúc mừng. Tôi không tham gia cuộc họp để nói về chiến thắng. Trên thực tế, tôi không hề làm việc tại thời điểm đó, bởi tôi phải ở nhà bên cạnh một người quan trọng hơn: đứa con thứ 4 của tôi. Đó là lựa chọn mà tôi đã cân nhắc rất kỹ lưỡng; tôi yêu công việc của mình tại Riot, tôi yêu Arcane, nhưng trên hết, tôi yêu gia đình mình.

Và đó không phải câu nói cho vui từ một giám đốc điều hành. Tôi rũ bỏ hết mọi thứ trong thời gian nghỉ phép: không họp hành, không email, không Slack. Trừ khi tòa nhà bốc cháy ra, thì tôi không muốn biết gì về nó hết. Như vậy có nghĩa tôi đã bỏ lỡ nhiều câu chuyện thú vị (Nghe đâu tôi đã bỏ lỡ nhiều đợt chơi thử thú vị cho nội dung sắp ra mắt 👀), nhưng tôi chắc chắn đứa con của tôi bằng ít nhất 99 giải Emmy. Sự căng thẳng trong tôi phần lớn đã được giải tỏa, tôi giới thiệu với gia đình mình tại Pháp về thành viên mới nhất, sau đó trở lại với nhiệt huyết mới cho chương tiếp theo của Riot.  

Bên cạnh đó, tôi cũng có cơ hội (nhờ tính chất khó đoán của trách nhiệm làm cha) chơi một vài tựa game offline khi có thời gian. Tôi vừa phá đảo Triangle Strategy và trở lại chơi Slay the Spire, lần này là trên phiên bản di động.

Sau khi nghe những gì tôi vừa chia sẻ, nhiều người có thể sẽ nghĩ đây là sai lầm bởi khi trở lại, tôi đã phải xử lý một đống công việc tồn đọng và làm việc sấp mặt kể từ lúc đó. Cũng may là việc này sẽ không thể xảy ra nhờ cách làm việc cân bằng của Riot. 

Chấm Dứt Tâm Lý Anh Hùng

Khi mới bắt đầu sự nghiệp, tôi có suy nghĩ sai lệch rằng thời gian nghỉ ngơi là điều không tốt và thời gian làm việc lâu tức là tôi có "hiện diện". Tôi tự hào vì luôn trong trạng thái làm việc, viết email bất cứ lúc nào và làm việc trong kỳ nghỉ hiệu quả hơn cả trong văn phòng. Nói ngắn gọn, tôi muốn trở thành anh hùng. Chẳng mấy chốc, tôi nhận ra bản thân đã sai thế nào. 

Trong những ngành công nghiệp thúc đẩy sự sáng tạo như game, thành công chỉ là một phần trong trận chiến. Thông thường, cảm hứng được lấy từ việc thắng hoặc thua và sự đổi mới thì cần có một công thức được cân đo đong đếm với tỉ lệ thành phần chuẩn và một trong những thành phần quan trọng nhất đó chính là tư duy. Tôi biết là nếu mình không tìm ra những cách hợp lý để nạp lại năng lượng thì bộ óc sáng tạo sẽ không thể đạt trạng thái tốt nhất cũng như không thể sẵn sàng hợp tác để mang tới những đổi mới tuyệt vời nhất dành cho người chơi.

Có nhiều cách để nạp lại năng lượng. Đó có thể là dành thời gian chơi tựa game yêu thích, xem bộ phim mới nhất trên Netflix hoặc dùng bữa cùng bạn bè và gia đình. Đôi khi là một kỳ nghỉ thực sự và đối với tôi kỳ nghỉ tuyệt nhất là có bộ ván trượt tuyết và tuyết trắng. Thật sự, khoảng thời gian rũ bỏ hết mọi thứ đó là vô giá. 

Trong năm 2022, vẫn còn những lãnh đạo ngành game tôn vinh tuần làm việc 100 giờ, điều này cho thấy những công ty game vẫn chưa học được gì từ quá khứ. Đã quá nhiều lần những công ty game tát một gáo nước lạnh vào mặt những người có ước mơ tạo ra game. Tại Riot, chúng tôi cố gắng minh bạch về những thất bại và học hỏi liên quan tới văn hóa làm việc, vì vậy tôi cũng muốn được chia sẻ rõ hơn về cách cân bằng giữa công việc/cuộc sống và cách chúng tôi tạo dựng Riot để tránh việc bị dồn.

Tôi nhận ra làm việc không nghỉ và làm đến kiệt sức để liên tục "hiện diện" (tâm lý anh hùng) đôi khi cũng có phần hợp lý. Nếu bạn đang điều hành một công ty khởi nghiệp hay công ty bạn đang gặp khó khăn, sự công hiến đó không chỉ cần thiết mà còn tiếp thêm nghị lực cho nhân viên để giúp công ty phát triển theo hướng tích cực. Tuy nhiên, đó không phải là cách bền vững khi bạn có một công ty toàn cầu phát triển ổn định. Mục tiêu của một CEO nên là xây dựng một tổ chức phát triển mạnh mẽ mà không cần tới anh hùng cống hiến.

Không phải ngẫu nhiên mà có sự cân bằng giữa công việc/cuộc sống. Chúng tôi luôn nỗ lực để tạo nên văn hóa làm việc đề cao sự sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề chứ không đòi hỏi nhân viên phải từ bỏ cuộc sống cá nhân vì công việc. Việc sẽ chẳng bao giờ hết cả, vì vậy bạn cần phải chủ động lập kế hoạch, sản xuất và xây dựng cách tiếp cận làm việc không đề cao (hoặc đòi hỏi) xử lý khối lượng lớn công việc. Là những lãnh đạo, chúng tôi cần phải biết khi bản thân làm việc 24/7, làm việc cả cuối tuần và thức nhiều đêm thì vô hình chung sẽ khiến những người khác nghĩ họ cũng cần phải làm giống như vậy dù chúng tôi không yêu cầu. 

Trong một công ty chú trọng vào các tựa game lâu dài như Riot, chúng tôi không thể truyền tải thông điệp như điều kiện chiến thắng được. Đối với chúng tôi, việc sản xuất một trò chơi cũng giống như lúc trải qua giai đoạn cấm chọn vậy... trò chơi thực sự vẫn còn ở phía trước. Việc đó cũng giống như chuẩn bị hỗ trợ cho những tựa game trong nhiều tháng, nhiều năm hoặc mong là nhiều thập kỷ sau khi ra mắt. Để làm đúng thì phải biết lúc nào nên lùi lại, lúc nào nên nghỉ ngơi, lúc nào nên tập trung và trở lại một cách lợi hại hơn vào tuần tới. Khi nào thì không được 1 cân 5; khi nào không trở thành anh hùng. 

Phải thừa nhận, dù nghe có vẻ tuyệt đấy, nhưng cũng có lúc nhân viên Riot, những người mang đến trải nghiệp tuyệt vời tới người chơi như CKTG hay những người làm việc tại giai đoạn cuối trước đợt ra mắt lớn, tất cả họ đều dành phần lớn thời gian của bản thân để tạo nên trải nghiệm tốt nhất. Chúng tôi vô cùng biết ơn những nỗ lực và công sức của họ để có được những khoảnh khắc tuyệt vời đó. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng nhận ra sau ngày trọng đại, việc cho nhân viên thời gian để nạp lại năng lượng theo cách họ muốn là rất quan trọng. 

Sẽ có những quãng thời gian cần phải làm việc nhiều giờ, nhưng nếu công việc cứ thế mà chất đống và với tần suất thường xuyên, thì đó là thất bại trong khả năng lãnh đạo. Trong khảo sát nội bộ có câu hỏi cụ thể về sự cân bằng giữa công việc/cuộc sống; nếu có đội ngũ có câu trả lời khác với đa số, chúng tôi muốn biết điều đó ngay lập tức và giải quyết riêng với đội đó. 

Hỗ Trợ Nhân Viên Riot Và Con Của Họ

Chúng tôi vẫn luôn tìm nhiều cách giúp nhân viên tận hưởng cuộc sống cá nhân. 

Trong vài năm gần đây, chúng tôi đã mở rộng thêm chính sách nghỉ phép làm cha/thai sản và cho tới hôm nay, phần lớn nhân viên Riot đều có thể được hưởng ít nhất 12 tuần nghỉ phép làm cha/thai sản có lương. Tôi cũng rất tự hào khi công ty có chính sách hỗ trợ tốt đối với sinh nở, nhận nuôi con và mang thai hộ đối với nhân viên Riot thuộc mọi giới tính bởi chúng tôi muốn gia đình là một phần vô cùng quý giá trong cuộc đời mỗi người. 

Gần đây, chúng tôi cũng đã giới thiệu chương trình nghỉ phép cho phép những nhân viên Riot lâu năm có thể rũ bỏ hoàn toàn công việc. Tôi vô cùng hào hứng muốn biết họ đã đi những đâu, đã thực hiện những sở thích nào, v.v, cũng như muốn thấy tâm thế hồi sinh của họ khi trở lại làm việc tại Riot. 

Điều quan trọng nhất: chúng tôi muốn nhân viên Riot tận hưởng cuộc sống chứ không chỉ mỗi cuộc sống/công việc.

Điều đó đã dẫn tới một phần quan trọng khác trong công thức công việc/cuộc sống tại Riot: chính sách nghỉ phép có hưởng lương không thời hạn.

Phải thừa nhận, những chính sách như vậy là thứ gây tranh cãi trong giới công nghệ. Những người chỉ trích chính sách như này cho rằng nhân viên bất đắc dĩ mới phải xin nghỉ và sẽ không tận dung được lợi ích quý giá của chính sách. Ban đầu, tôi không tin tại sao lại có tâm lý như vậy, nhưng đó là sự thật! Vì thế mà chúng tôi đành phải thực hiện: đóng cửa văn phòng 2 lần trong năm để cho kỳ nghỉ hè và nghỉ đông (đồng thời vẫn khuyến khích nhân viên tận dụng chính sách nghỉ phép có hưởng lương vô thời gian trong thời gian còn lại của năm). 

Hàng năm, trong một tuần mùa hè và hai tuần vào mùa đông, toàn bộ công ty đều dừng hoạt động và cùng nhau xả hơi (chúng tôi cũng đã có giải pháp đối với các nhân viên vận hành các tựa game trực tuyến và esports bằng cách sắp xếp thời gian nghỉ cho họ vào thời điểm khác). Do chúng tôi yêu cầu tránh xa công việc và toàn bộ tổ chức cùng nghỉ ngơi, nên nhân viên hoàn toàn có thể thư giãn mà không lo phải xử lý tin nhắn và email dồn lại khi quay lại làm việc. 

Làm Hết Mình, Chơi Hết Mình

Tất nhiên, chúng tôi cũng chơi một cách nghiêm túc trong cả năm chứ không chỉ mỗi khi nghỉ phép có lương.

Trong thời gian Riot hoạt động, chúng tôi luôn khuyến khích nhân viên dành thời gian chơi và trải nghiệm những gì chúng tôi tạo ra. Có nhiều cách để làm việc đó, từ chơi game tại quán game trong khuôn viên (mô phỏng theo PC Bang tại Hàn Quốc), cho tới tham gia chơi thử hay cùng bạn bè chơi chiến dịch D&D hoành tráng. Việc nhân viên Riot hiểu được cảm giác của người chơi là rất quan trọng. Tôi có thể dễ dàng chơi 15-20 giờ mỗi tuần khi rảnh bên cạnh thời gian chơi thử thường xuyên. 

Chúng tôi thậm chí còn tổ chức giải đấu nội bộ cho mỗi tựa game gọi là Rumble (bạn có thể xem video theo yêu cầu (VOD) về Rumble tại đây). Giải đấu đã trở thành một phần quan trọng khiến Riot trở nên đặc biệt và gắn kết các đội lại với nhau, ngay cả khi ngày làm việc của họ có thể tới từ việc cân bằng game (ví dụ, một trong những đội Rumble nổi tiếng nhất công ty bao gồm nhân viên từ đội tài chính). Ngoài ra giải đấu cũng được dùng để thử nghiệm nhiều tính năng mới (đừng quên theo dõi chế độ giải đấu theo phong cách Clash của Valorant sắp ra mắt nhé). Đây thực sự là một khoảng thời gian đặc biệt trong năm và phần thưởng cũng không phải là nhỏ... Cứ mỗi lần thấy đống áo khoác đó là tôi lại thấy ghen tị.

Nhưng chúng tôi không chỉ khuyến khích chơi mỗi game của Riot. Thực tế, chúng tôi có hỗ trợ khoản lương gọi là Quỹ Hỗ Trợ Chơi, với mục đích rõ ràng là giúp các nhân viên Riot chơi game của các đối thủ. Chúng tôi cần phải liên tục học hỏi từ những nhà sản xuất khác, cả điểm mạnh lẫn sai lầm để luôn đáp ứng được nhu cầu của người chơi và tạo nên trải nghiệm tuyệt vời dành cho họ. 

Bí Quyết Cân Bằng Công Việc/Cuộc Sống

Khi lần đầu rời khỏi Pháp, tôi từng nghĩ đó không phải nơi phù hợp để làm việc: thời gian 35 giờ mỗi tuần và kỳ nghỉ hè dài cảm giác như là những thứ cản trở năng suất làm việc vậy. Giờ thì sau 20 năm, tôi lại đang cố mang đến văn hóa nghỉ ngơi và hồi phục tới các đội tại Mỹ. (Đúng vậy, tôi đã học hỏi được nhiều điều trong 2 thập kỷ qua). Và đó không phải là điều dễ dàng. 

Tại những nơi như Mỹ, những gì khiến cho công việc nặng nhọc và giá trị thì đó nhất định không phải là nơi làm việc lành mạnh. Nhưng tôi và những lãnh đạo tại Riot vẫn đảm bảo thực hiện thay đổi mang tới lợi ích cho nhân viên, giống như đối với người chơi trong nhiều năm qua. Nhìn chung, các nhân viên Riot đều yêu thích công việc của mình. Và tôi cho rằng phần lớn của sự hài lòng đó là họ được sống cuộc sống cho bản thân, vì thế mà họ có thể mang tới phiên bản tốt nhất đến làm việc và cống hiến cho người chơi.

Để khép lại bài viết, tôi sẽ đưa ra một lời khuyên. Nếu bạn chưa có kế hoạch cho kỳ nghỉ tiếp theo, ngay cả khi chỉ là ở nhà và dành thời gian cho đống game chưa chơi trên Steam, thì hãy làm ngay đi. Và sau thời gian nghỉ ngơi đó, đừng vội tiếp tục làm việc mà chưa có vài ý tưởng cho kỳ nghỉ sắp tới. Não bộ và đồng nghiệp của bạn sẽ rất trân trọng khi thấy bạn trở lại đầy năng lượng, sẵn sàng giải quyết vấn đề và tràn đầy sự sáng tạo đấy. Trong giới phát triển game không có anh hùng nào đâu, vì vậy hãy bỏ áo choàng xuống và xách va li cho chuyến hành trình tiếp theo nhé.